İşyeri hekimlerinin görevleri, yetkileri, eğitimleri ve sorumlulukları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı tarafından hazırlanan işyeri hekimliği yönetmeliği dahilinde düzenlenmiştir. İşyeri hekimliği yönetmeliği; iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinde işyerlerinde görev yapacak işyeri hekimlerinin niteliklerini, çalışma usul ve esaslarını belirlemek üzere oluşturulmuştur.
İşyerlerinde işyeri hekimi çalıştırma zorunluluğu 6331 sayılı iş kanunu öncesinden beri devam etmektedir. İşyerlerinde olası kazaların önlenmesi, bulaşıcı hastalıkların engellenmesi, çalışanların genel sağlık kontrollerinin yapılması, işverenlere rehberlik sunulması ve isg uzmanları ile koordineli çalışarak çalışma raporlarının hazırlanması gibi farklı görevleri bulunan işyeri hekimleri; çalışma ortamının verimliliğini yükseltmek adına kritik bir öneme sahiptir.
Bu yazımızda “İşyeri hekimi nedir?”, “Kimler işyeri hekimi olabilir?”, “İşyeri hekimlerinin görevleri nelerdir?” gibi en çok merak edilen soruların yanıtlarını paylaşacağız.
İşyeri Hekimliği Nedir?
İşyerlerinde görev yapan ve çalışma koşullarının iyileştirilip çalışanların sağlığının korunmasını sağlayan; işyeri hekimliği eğitimini başarıyla tamamlayan uzman hekimler işyeri hekimi unvanı alabilirler. İşyeri hekimliği sertifikası alan doktorlar 7 yıl boyunca işyeri hekimi olarak görev yapabilirler; sertifikalarını yinelemezlerse işyerlerinde işyeri hekimi olarak görev yapma yetkilerini kaybederler.
Kimler İşyeri Hekimi Olabilir?
Yurt içindeki ya da denkliği YÖK’ten alınan yurt dışındaki tıp fakültelerinden mezun olan hekimler işyeri hekimi olabilirler. Ancak bu unvanı almak için öncelikler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yetkilendirilen kurum veya kuruluşların düzenlediği işyeri hekimliği eğitimlerine katılım sağlanması gerekir. 40 saat uygulama 180 saat teorik eğitimi kapsayan toplamda 220 saatlik kursu tamamlayan hekimler; bakanlık tarafından gerçekleştirilen sınavdan 100 tam puan üzerinden en az 70 aldıkları takdirde “işyeri hekimliği sertifikası” almaya hak kazanırlar. 7 yıl geçerliliği bulunan işyeri hekimliği sertifikası süreç sonunda yenilenebilir.
İşyeri Hekimi Görevleri Nelerdir?
İşyeri hekimlerinin görev yaptıkları işyerlerinde iş güvenliğinin ve sağlığının ideal şekilde sağlanması adına kritik görevleri bulunur. İşyeri hekimleri kendi görevlerini icra ederken hem işverenlerle hem çalışanlarla hem de OSGB firmalarının görevlendirdiği isg uzmanları ile koordineli çalışırlar. İşyeri hekimliği yönetmeliği kapsamında işyeri hekimlerinin başlıca görevleri şu şekilde sıralanabilir:
- İşyerinde çalışanların sağlık gözetimlerini yapmak ve sağlık konularında kendilerine danışmanlık sağlamak.
- Çalışanların çalışma koşulları ve genel sağlık durumları ile ilgili işverenlere feri bildirimde bulunmak.
- Çalışanların iş başında dikkat etmeleri gereken hususlar hakkında bilgilendirilmesini sağlamak.
- Genel sağlık konularında çalışanlara ve işverenlere bilgilendirme yapmak.
- Gece vardiyaları da dahil olmak üzere çalışanların sağlık gözetimlerini gerçekleştirmek.
- Kronik hastalıkları olan ya da meslek hastalıklarına yatkınlığı bulunan çalışanların koruyucu sağlık muayenelerini gerçekleştirmek.
- Bulaşıcı hastalıkların önlenmesi adına portör muayenelerinin yapılmasını sağlamak.
- İsg uzmanları ile işbirliği yapıp sağlık riskleri konusunda işverenleri uyarmak
- Düzenli sağlık muayenelerini yapmak, yaptırmak ve bu konuda işverenlerin farkındalığını yükseltmek.
- İlkyardım ve acil müdahale çalışmalarını organize etmek.
- Bağımlılık yapan madde kullanımı ile ilgili çalışanları uyarmak, bilgilendirmek.
- Kişisel hijyen, kişisel koruyucu donanımların kullanımı, hastalıklardan korunma yöntemleri ile ilgili eğitimler düzenlemek.
İşyeri hekimlerinin görevlerini tam anlamıyla yapabilmeleri için yasa kendilerine özel yetkiler tanımıştır. İşyeri hekimlerinin yetkileri ile ilgili detaylara işyeri hekimliği yönetmeliğinden erişilebilir.
İşyeri Hekimlerinin Yetkileri Nelerdir?
İşyeri hekimleri çalışma ortamında güvenlik için risk teşkil eden unsurlar tespit ettiği takdirde işvereni bilgilendirmekle yükümlüdür. Bilgilendirme yapılmasına rağmen işveren önerilere uymazsa iş hekimi durumu Bakanlığa rapor edebilir.
İşyeri hekimi çalışma ortamında hayati risk teşkil eden durumları tespit ederse acil müdahale yapılana kadar işveren vekilinin onayını alarak işi geçici olarak durdurabilir.
İşyeri hekimi görev tanımına giren tüm kontrolleri gerçekleştirebilir ve gerekli görmesi halinde çalışanlarla görüşme düzenleyebilir.
İşyerlerinde OSGB firmaları bünyesinde çalışmayan; tam zamanlı görev yapan işyeri hekimleri mesleki gelişimlerini ilerletmek için seminerlere ve eğitimlere katılabilir. Eğitimler kapsamında geçirilen 1 sene içerisinde 5 gün için işverenler işyeri hekimlerinden ücret kesintisi yapamaz.
İşyeri hekimlerinin işyerlerinde çalışma süreleri, işyerlerinin tehlike sınıfları doğrultusunda değişiklik gösterebilir. İşyerinin tehlike sınıfı ve çalışan sayısı doğrultusunda işyeri hekimi asgari görev süreleri hakkında detaylı bilgi almak için “OSGB Çalışma Süresi Hesaplama” makalemizi okuyabilirsiniz.