6331 sayılı iş kanunu kapsamında çalışanların sağlıklarının korunması adına birçok yükümlülük bulunmaktadır. Bu yükümlülüklerden biri de periyodik muayene süreçleridir. Periyodik sağlık muayeneleri sayesinde çalışanların genel sağlık durumları kontrol edilir; meslek hastalıklarına yakalanıp yakalanmadıkları veya meslek hastalıklarına yakalanma risklerinin ne denli bulunduğu ile ilgili sonuçlar elde edilir.
Periyodik muayeneler kapsamında akciğer grafisi çekilir, solunum fonksiyon testi yapılır, işitme testi uygulanır, portör muayenesi gerçekleştirilir, hepatit taraması ve aşılama yapılır, 18 parametrenin sonuçlarını içeren tam kan sayımı ve tam idrar tetkikleri şartları yerine getirilir. Bunlara ek olarak işyerindeki çalışma koşulları ve işyerinin faaliyet alanı doğrultusunda biyokimyasal kan testleri, EKG, kanda ve idrarda ağır metal tayini ve genel fiziksel muayenelerle çalışanlar kapsamlı bir incelemeden geçirilir. Periyodik muayenelerin temel amacı çalışanların sağlıklı olduklarından emin olmak ve olası bir hastalığın yayılmasını engellemektir. Bu nedenle periyodik muayeneler kesinlikle aksatılmamalı; ilgili kurumlar, işyeri hekimleri ya da firmaların anlaşma yaptığı OSGB uzmanları tarafından gerçekleştirilmelidir.
Periyodik Muayene Ne Sıklıkla Yapılır?
Periyodik muayene sıklığını belirleyen çeşitli faktörler bulunur. İşyerinin tehlike sınıfı, işin niteliği, işyerinde gerçekleştirilen risk değerlendirmesi sonuçları ve çalışanların şahsi özellikleri periyodik muayene sıklığını değiştirir. Genel olarak;
- İşyeri az tehlikeli sınıfta yer alıyorsa çalışanlar en fazla 5 yılda bir;
- İşyeri tehlikeli sınıfta yer alıyorsa çalışanlar en fazla 3 yılda bir;
- İşyeri çok tehlikeli sınıfta yer alıyorsa çalışanlar yılda bir,
- İşyerinde gençler, hamileler veya çocuklar çalışıyorsa 6 ayda bir periyodik muayeneler gerçekleştirilmelidir.
Yukarıda belirtilen süreler işyeri hekiminin görüşleri doğrultusunda kısaltılabilir. İşyerinde görev yapan işyeri hekimleri ve işyeri hemşireleri çalışanların sağlık durumları ile ilgili endişe duyarlarsa işverenlerle dirsek teması kurarak periyodik sağlık muayeneleri süreçlerini öne çekebilirler.
Aralıklı Kontrol Muayenesi Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Ağır ve tehlikeli iş grubunda yer alan tüm çalışanların yılda en az bir defa hekim raporu dahilinde çalışmaya devam edip edemeyeceklerinin belirlenmesi gerekir. Bazı faaliyet kollarında bu muayene süreleri çok daha kısa tutulmaktadır. Kurşun ve cıva ile çalışan işçilerin her 3 ayda bir; İnsektisitler ve arsenik ile çalışanların ise 6 ayda bir kapsamlı sağlık muayenelerinden geçmeleri gerekliliği savunulmaktadır.
Periyodik kontrol süreçleri sonrasında çalışan özelinde sağlık raporu verilir. Bu rapor OSGB, İSGB ve işyeri hekimleri tarafından düzenlenir. Çalışanların periyodik muayeneleri ile özellikle tehlikeli ve çok tehlikeli iş yerlerinde çalışanların sağlıkları ile ilgili ciddi sorunların oluşmaması veya oluşmaya başladığı takdirde erken dönemde teşhis edilmesi amaçlanır.
Meslek hastalıklarının engellenmesi ve fiziksel ya da bedensel sağlığın korunması adına gereklilik arz eden periyodik kontrol süreçleri işverenlerin en önemli yükümlülükleri arasında yer alır. Bu gerekliliği karşılamak için en pratik yöntem iş kaybını minimize etmek amacıyla OSGB firmaları ile anlaşılmasıdır. Mobil sağlık hizmeti vermeye yetkili firmalar ile periyodik kontrol gereksinimleri yerine getirilebilir. Mobil sağlık ile ilgili detaylı bilgi almak isterseniz “OSGB Mobil Sağlık Hizmeti Nedir?”, “Neden OSGB Firmaları Ile Çalışmalısınız?” ve “OSGB Nedir”
makalemizi inceleyebilirsiniz.